«فضای مجازی، تهدید یا فرصت؟» | راهکار‌هایی برای پیشگیری از آسیب‌های فضای مجازی در کودکان و نوجوانان

به گزارش می‌متالز، گسترش فزآینده فضای مجازی، گرچه فرصت‌های بی نظیری را خلق کرده است، ولی آسیب‌های آن به خصوص برای کودکان و نوجوانان متعدد و غیرقابل انکار بوده و در صورت عدم توجه کافی والدین، می‌تواند تهدیدی بسیار جدی برای سلامت روحی و جسمانی کودکان و نوجوانان باشد. علاوه بر این باید گفت گرچه در شرایط فعلی به دلیل غلبه شدید اهداف اقتصادی و کسب و درآمد بیشتر در اپراتور‌ها و پلتفرم‌ها، معمولی‌ترین راهکار‌های حمایت از خانواده و کودکان و نوجوانان که در بسیاری از کشور‌های دنیا سال‌هاست استفاده می‌شوند مانند سیم کارت کودک و نوجوان، اینترنت پاک، اینترنت قابل مدیریت دسترسی، ابزار‌های کنترل والدین و مدیریت مصرف، نظام رده‌بندی سنی محتوا در ایران اجرایی نشده و خانواده و کودکان با کمترین حمایت در فضای مجازی به ولنگاری کشیده و رها شده‌اند؛ ولی راهکار‌های موثری وجود دارد که کودکان و نوجوانان را از مخاطرات فضای مجازی مصون می‌دارد. این راهکار‌ها و توصیه‌ها عبارت است از:

۱- استفاده از ابزار کنترل توسط والدین

در دسترس‌ترین روش برای اطمینان از ایمنی کودکان، استفاده از ابزار کنترل‌های والدین بر روی وسایلی است که آن‌ها استفاده می‌کنند. این که آیا دستگاهی این کنترل‌های پیش فرض را دارد به سازنده بستگی دارد، اما بسیاری از آن‌ها نوعی محدودیت مخصوص به خود را عرضه می‌کنند. اگر گوشی کودکان کنترل‌های کافی ندارند، می‌توان یک برنامه اختصاصی را برای نصب آن‌ها دانلود کرد. همچنین والدین می‌توانند یک گوشی امن برای کودکان خریداری کنند که از ابتدا با در نظر گرفتن جنبه‌های حفاظتی ساخته شده است. این تلفن‌ها اغلب برای کنترل آسان‌تر والدین طراحی شده‌اند یا بدون قابلیت‌های خاصی عرضه می‌شوند.

۲- نصب یک وی پی ان یا شبکه خصوصی مجازی

یکی دیگر از راهکار‌های پیشگیری از آسیب‌های فضای مجازی برای کوکان و نوجوانان، آن است که یک وی پی ان یا شبکه خصوصی مجازی (VPN) توصیه شده نصب شود. حتی اگر تمام تلاش برای کمک به کودکان برای جستجوی ایمن انجام شود، عاملان بد همیشه می‌توانند راهی برای ورود پیدا کنند. این می‌تواند به سادگی یک تبلیغ مخرب یا خطرناک تر، یک هکر در یک پلتفرم رسانه اجتماعی ناشناس باشد. یک راه برای مبارزه با این کار، نصب یک سرویس حرفه‌ای شبکه خصوصی مجازی بر روی دستگاه‌های خود است. این کار ارتباطات آن‌ها را رمزگذاری و ایمن می‌کند و از دیدن مکان‌ها و فعالیت‌های واقعی دستگاه جلوگیری می‌کند.

۳- وضع قوانین اساسی برای استفاده از موبایل برای کودکان

راه دیگر برای ایمن نگه داشتن کودکان، وضع قوانین اساسی برای استفاده از موبایل برای کودکان و نوجوانان است. قوانینی مثل اینکه فرزندان هنگامی می‌توانند از دستگاه استفاده کنند که رایانه فقط برای اهداف آموزشی و مرجع باشد. یا اینکه آن‌ها می‌توانند از رسانه‌های اجتماعی یا وب‌سایت‌های خاصی برای مدت زمان از پیش تعیین شده استفاده کنند.

همچنین وصل شدن به وب‌سایت‌های بزرگ‌تر و محبوب‌تر، مکان خوبی برای شروع است، زیرا آن‌ها معمولاً مقررات بیشتری نسبت به سایرین دارند. از این رو، والدین می‌توانند نوع محتوایی که کودکان استفاده می‌کند را تماشا کنند و محدودیت‌های خود را بر این اساس تنظیم کنند. والدین می‌توانید همین کار را با مدت زمانی که آن‌ها آنلاین می‌گذرانند انجام دهند تا مطمئن شوند که اعتیاد پیدا نمی‌کنند.

۴- آشنایی کودکان خطرات اینترنت و فضای مجازی

علاوه بر تنظیم قوانین، والدین می‌توانند از این موقعیت برای ایجاد یک گفتگو در مورد اینکه چرا چنین قوانینی ضروری هستند استفاده کنند. در این باره والدین باید واضح و صادق باشند در مورد اینکه چرا آن‌ها را در این موقعیت قرار داده اند و محکم بر تصمیمات خود بایستند. حتی پس از توضیح دادن والدین، ممکن است کودکان متوجه نشوند که چرا سعی می‌شود از او محافظت کنید. این زمان مهمی برای نشستن و آموزش به آن‌ها درباره خطرات و آسیب پذیری در اینترنت است. مهمترین درس در مورد عدم اشتراک گذاشتن اطلاعات شخصی یا پاسخگویی به هر شخصی است مگر اینکه منبع را بشناسند یا به آن اعتماد کنند.

والدین باید کودکان را در مورد انواع مختلف ویروس‌ها و روش‌های نفوذ آموزش دهند تا آن‌ها بتوانند از لینک‌های ناامن دور شوند. پس از این، والدین می‌توانند به کودکان کمک کنند تا بفهمند چگونه از محتوای نامناسب یا هولناک در هنگامی که به تنهایی در اینترنت جستجو می‌کنند جلوگیری کنند. همچنین باید آموزش داده شود که کودکان نباید بدون اجازه پدر و مادر یا سرپرست، عکس خود را برای کسی ارسال کنند. همچنین کودک باید کلمات گذر (password) را کاملا مخفی نگاه دارد و حتی در اختیار نزدیک‌ترین دوست خود قرار ندهد.

۵- انتخاب مکان صحیح برای استفاده از فضای مجازی

کارشناسان توصیه می‌کنند که رایانه‌ای که کودک از آن استفاده می‌کند باید جایی که والدین و سرپرستان بر آن نظارت دارند قرار داده شود. این اقدام کودکان را تشویق می‌کند وقتی به مشکل یا مساله نگران کننده‌ای برخورد کردند بزرگتر‌ها را در جریان بگذارند. همچنین استفاده از نرم‌افزار‌هایی که به والدین امکان می‌دهد محتویات اینترنت را کنترل کنند، می‌تواند مفید باشد. با این حال برخی فیلتر‌ها پیش پا افتاده است و سایت‌های مفید را نیز مسدود می‌کند.

منبع: خبرگزاری تسنیم